Türkiye'nin büyük küçük bütün şehirlerinde karşılaşa bileceğiniz yemek yeme yerleri olarak adlandırılan restoranlar. Öğlen ve akşam yemeklerinizi tüketebileceğiniz, bazılarında sabah kahvaltı servisleride bulunan işletmelerdir. Restoran türleri birbirinden çok farklı fakat aynı amaca hizmet ederek, ücret karşılığı yemek yiyebileceğimiz yerlerdir.
Geçmişten günümüze restoranlar
Dışarıda yemek yeme kültürü öncelikle Çin'de ortaya çıktı, farklı bölgelerin yemeklerini yemek istemeyen tüccarlar için yemek yeme yerleri açıldı. Eski çağlarda han, Osmanlı döneminde aşevi, günümüzde lokanta ve restoran şeklinde adlandırılan yerleridir.
Lokanta İtalyanca locanta sözcüğünden dilimize girmiş, restorandan daha küçük işletmelerdir. Günümüzde halen kullanılmaya devam eden lokantalar hizmet vermektedir. Restoran kelimesi, Fransızca restaurant sözcüğünden dilimize katılmıştır. Lokantaya nazaran daha donanımlı yemek yeme yerleridir.
Restoran çeşitliliğinden bahsetmek gerekirse geleneksel ve belirli özellikler taşıyan restoranlar bulmak mümkün.
Restoran nedir ?
Yemek yenecek yer anlamındadır.
- Sıcak ve soğuk yemek ve mezelerin servis edildiği sosyal bir mekandır.
- Bütün öğünleri kapsayan yemekler servis edilir.
- Restoran çalışan sayısı fazladır ve özel ilgi sunarlar.
- Restoran tasarımı şık ve özenlidir.
- Müşteri memnuniyetine önem verilir.
Restoran mı ? Restorant mı ?
Restoran nasıl yazılır sorusu en çok sorulan sorulardan biri. Türk dil kurumuna göre restorant kelimesi yalnış kabul edilmektedir. Doğrusu restoran şeklinde olmalıdır.
Restoran çeşitleri nelerdir ?
Geleneksel restoranlar
- Balık restoranları
- Et restoranları
- Ev yemeği restoranları
Lüks restoranlar
- Casual Dining & Fine Dining
- Steak hause
Hızlı yemek, hızlı servis restoranlar
- Fast Food
- Fast Casual Restoran
Restoran seçerken dikkat edilmesi gerekenler
- Gitmek istenilen bölge belirlenmelidir.
- Manzarasının nasıl bir yer olduğu bilinmelidir.
- Mutfak türü hakkında bilgi sahibi olunması gerekir. Örneğin; dünya mutfağı, balık, meyhane, Osmanlı, Ege, İç Anadolu, Fransız, Uzak Doğu gibi mutfak türleri arasında seçim yapılmalıdır.
- Ambiyans beklentimizi karşılamalıdır. Rahat sıcak, lüks, otantik, etnik, sofistike, minimalist, sanatsal, geleneksel, renkli veya sade olabilir.
- Restoran kapasitesi
- Müzikli bir restoransa tarzı hakkında bilgi sahibi olmak. Klasik, caz, pop, nostajik, Türk , fasıl gibi.
- Fiyat aralıkları hakkında bilgi sahibi olmak.
- Çocuk oyun parkı bulunması, çocuk menüsünün olması, çocuk bakım odalarının olması gibi.
- Alkol tüketimi olan bir mekanda, şarap menüsü incelemesi yapmak.
- Alkozsüz restoran
- Ödeme şekli nasıl ? Kredi kartı, nakit ödeme veya yemek kartı geçiyor mu ?
- Barı varmı ?
- Otopark varmı ?
- Vegan, Vejeteryan ve Glutensiz ürünler varmı ?
- Sigara alanı varmı ?
RESTORAN MENÜ TÜRLERİ
- A la Carte ; Alakart kelimesi olarak dilimize yerleşmiş olan menü türü, müşterilerin zevkine göre siparişte bulunma anlamındadır.
- Table d'hote ; Tabldot şeklinde adlandırılan menüdür. Sunulacak ürünler bellidir.
Restoranlarda Servis çeşitleri
Ülkemizde restoran servisleri;
- başlangıç
- ara sıcak
- ana yemek
- tatlı
olarak sıralanmaktadır. Her ülke fazklı yemek kültürlerinden oluşmaktadır.
Balık Restoranları
Üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizde deniz mahsüllerinin bolluğu, özellikle kıyı kesimlerde balık restoran sayısının fazlalığını gözler önüne serer. Her kıyı şehrinin meşhur balık türlerinin ünlendiği restoranlar, balık sezonunun açılmasıyla birlikte daha hareketlidir.
Balık restoranlarının olmazsa olmazlarından biri mezelerdir. Özellikle deniz mahsüllerinden ve zeytinyağlılardan hazırlanmış çeşit çeşit sıcak - soğuk mezeler cam vitrinleri süsler. Balık restoranları alkollü ve alkolsüz türleriyle hizmet vermektedir. Genellikle balık restoranları hafif bir müzik eşliğinde alkollü, fasıl havasında geçen mekanlardır. Öğlen ve akşam yemeklerinde tercih edilebilir.
Balık restoranları kıyı kesimlerde yoğunken, ülkemizin hemen hemen bütün şehirlerinde alabalık restoranları yer almaktadır. Kendi tesislerinde alabalık üretimlerini yaparak servis etmektedir.
Et Restoranları
Tarihten bugüne et ve et ürünleri tüketimi eski çağlardan beri gözlenmektedir. Ülkemizin her bölgesinde kırmızı ve beyaz et türleri yoğun olarak kullanılmaktadır. Hayvancılığın geçim kaynağı olduğu illerde daha lezzetli ve çeşitli et restoranları mevcut.
Et restoranlarının olmazsa olmazları kebap türleri, köfte çeşitleri, dönerler, etli pideler, biftek , kuzu ve oğlak çevirme gibi lezzetlere sahiptir. Gastronomide Türk yemekleri dünya çapında üst sıradadır. Et restoranlarımızda da salatalar mezeler, tatlılar servis edilir.
Sabah kahvaltısı veren et restoranları vardır, öğlen ve akşam yemekleri servis edilir.
Geleneksel Ev Yemeği Restoranları
Yemek yenecek yerler deyince aklımıza gelen bir diğer seçenek ev yemeği restoranlarıdır. Günlük taze olarak yapılıp, ürünler tükenene kadar servis edilen işletmelerdir. Bütün şehirlerde ev yemeği yapan restoranlar bulabilrisiniz.
Ev yemeği restoranlarında sulu yemekler, et ve balık yemekleri, salatalar, mezeler, tatlılar satışa sunulur.
Lüks Restoranlar
Özenle tasarlanmış, en küçük ayrıntıları bile düşünülmüş restoranlarda sunulan hizmet ve kaliteli yiyecekleri kanıtlanmış restoranlardır. Lüks restoranlar genellikle büyük şehirlerde, satın alma gücü yüksek olan kesime hitap eder. Lüks restoranlara örnek Fine Dining örneği gösterilir.
Fine Dining
- Yüksek kaliteli malzemeler kullanan
- Sadece öğlen ve akşam yemeği servisi bulunan
- Kıyafet kuralları olan
- Mekan şık tasarımlı
- Masa düzeni resmedilmiş
- Hafif müzik yayını yapılabilen
- Özel masa ayırtma işlemi ile rezervasyon zorunluluğu olan lüks restoranlardır.
Steakhouse
Chophouse olarakta bilinen lüks restoranlara örnek gösterilebilecek bir türdür. Steakhouse' biftek ve pirzolalar üzerine uzman et restoranıdır. Dünya'da çok tercih edilen ünlü restoranlardandır.
Fast Food
Hızlı yemek yeme yerlerinden olan fast food mekanları son yıllarda ülkemizde çok yaygın sosyal mekanlardandır. Bu restoranların sayısı artmaya da devam etmektedir. Pratik ürünlerin yapıldığı, hazır gıdalardan oluşan lezzetli yemeklerdir.
Yemek çeşitliliği sınırlı, self servis veya paket servis şeklinde hizmet verir. Yiyeceklerin hızlı bir şekilde kullan at malzemeler ile servisi sağlanır.
Fast Casual Restoran
Fast food restoranlardan daha geniş bir alana sahip, masa serviside yapılmaktadır. Yiyecek çeşitliliği ve kalitesi fast food restoranlardan daha iyidir.
RESTORAN ÖZELLİKLERİ
- Deniz manzaralı restoranlar
- Şehir merkezi restoranları
- Kır bahçesi restoranları
- Otel restoranları
- Dünya mutfağı restoranları
Deniz Manzaralı Restoranlar
Denize karşı lezzetler tadarken izlediğiniz uçsuz bucaksız güzellikler. Manzarası öncelik kriter olduğundan tercih edilen restoranlardır. Üç tarafı denizlerle çevreli ülkemizin birçok yerinde deniz manzarasına karşı işletmeler açılmaktadır.
Aileyle, arkadaş gruplarıyla veya romantik bir akşam yemeği hayal edenler deniz manzaralı restoranları tercih edebilir. Bu işletmelerde deniz mahsüllerinin bulunduğu balık restoranları yoğunlukta olsada, farklı türlerdeki işletmelerde hizmettedir.
Şehir Merkez Restoranları
Her şehrin merkezinde onlarca restoran işletmesiyle karşılaşmamız mümkün. Geleneksel restoranların yanı sıra lüks restoranların ve hızlı servis sağlayan restoranların mekanlarıyla karşılaşırız. Bütün beklentilerinizi karşılayacak restoranları tercih edebilirsiniz. Restoran menüleri çeşitlidir.
Aileyle, arkadaşlarla, kız kıza, erkek erkeğe, romantik, öğlen yemeği, akşam yemeği ve iş yemeklerinizi gerçekleştirebileceğiniz restoranlar vardır.
Merkez restoranlarından kolaylıkla evlere, iş yerlerine paket servis uygulamaları da sağlanır. Çalışanların ve öğrencilerin öğlen aralarında kendilerine en yakın restoranı tercih ettiği, şehir merkezi restoranlarıdır.
Kır Bahçesi Restoranları
Atmosferi temiz, doğa ile içiçe lezzetler sunan restoranlardır. Özellikle şehir gürültüsünden ve kalabalığından kurtulmak isteyenler için tam bir rahatlama restoranlarıdır. Açık hava restoranı tabiriyle adlandırmak mümkündür. Ülkemizin bütün şehirlerinde kır bahçesi restoranları hizmet vermektedir.
Toplu yemek organizasyonları, toplantılar ve davetler bu restoranlarda yapılabilir. Et, balık, tavuk her türden lezzetli yemeklerin servisi yapılabilir.
Çocuklu ailelerin başlıca tercih sebeplerinden olan işletmelerde, çocuk oyun alanları ve parklar vardır.
Otel Restoranları
Otellerde konaklayan müşterilere sunulan hizmetlerin yanı sıra dışarıdan gelen müşterilerin kullanımına da restoran hizmeti verilebilmektedir. Büyük otellerin uyguladığı bu sistem özel günlerde daha çok tercih edilmektedir.
Kalabalık grupların katıldığı özel davetler, iş yemekleri ve iş görüşmeleri otel restoranlarında gerçekleşebilir. Otellerde özel toplantı odası, özel oda ve toplantı salonu hizmetleri verilmektedir.
Zengin menülerin yer aldığı otellere rezervasyon sağlayarak yer ayırt edilmesi gerekir.
Dünya Mutfağı Restoranları
Kalabalık büyük şehirlerde yer alan bu restoranlar, farklı kültürlerin lezzetlerini aktarmaktadırlar. Örneğin; Çin mutfağı, Fransız mutfağı, İtalya mutfağı, İspanya mutfağı, Meksika mutfağı gibi türlerde lezzetler yapılmaktadır. Dünya mutfağı sunan restoranlar da genellikle lüks ve özenli hizmetler verilir.
- Çin mutfağı; tatlı ve ekşinin birlikte kullanıldığı, özenle kesilen sebzeleri ve buharda pişirme yöntemleriyle ülkemizde çok dikkat çeker.
- Fransız mutfağı; lezzetlerine sanat eseri gibi davranır. Özenle süsleyip görselliğine çok önem verirler. Fransa deyince akıllara ilk kruvasan gelir, sabah kahvaltılarının en çok tüketilen ürünüdür.
- İtalya mutfağı; enfes makarna çeşitliliğine sahip olan bir kültürdür. Lazanya, tortellini gibi örnekler verilebilir. Panna Cotta ve tiramisu tatlısı ülkemizde de yaygın olarak bilinen İtalyan lezzetleridir.
- İspanya mutfağı; çorbaları ön plana çıkan ülkede deniz mahsüllerinin yaygın kullanıldığı görülür. Ülkemizde bilinen lezzetlerinden tortilla yumurtanın farklı lezzetlerle harmanlanmasıyla yapılır, churros tatlısı da bilinen meşhur lezzetlerdendir. Churros, halka tatlısının farklı bir versiyonudur, çok benzerdir.
- Meksika mutfağı; ülkemizdeki bazı lezzetlere benzerdir, acı ve baharatı bol yemeklere aşınayız. Dünyada bilinen en meşhur yemeği taco ve burrito lezzetleridir. Salsa sosuda unutmamak lazım, bilinen meşhur soslarındandır.
En kalabalık illerimiz olan İstanbul, İzmir ve Ankara' da dünya restoranları daha yaygındır.
Restoran ve lokanta rasındaki farklar nelerdir ?
Kelime anlamları aynı olsada birbirlerinden farklı işletmelerdir. Lokanta İtalya'dan, restoran Fransa'dan dilimize yerleşmiştir.
- Restoranlar, lokantalardan daha büyük işletmelerdir.
- Lokantalar da hızlı yemek tüketimleri gerçekleşirken, restoranlar biraz daha yavaştır.
- Restoranlarda kıyafet zorunluğu olabilirken, lokantalarda bu olmaz.
- Lokanta menüleri sabittir, restoran menüleri daha geniş bir yelpazedir.
